Cholecystokinina

Cholecystokinina (CCK), chemiczny homolog gastryny, jest najsilniejszym ze znanych czynników wywołujących skurcze mięśni gładkich pęcherzyka żółciowego. Zasadnicze działanie CCK, poza pobudzeniem do skurczu pęcherzyka żółciowego, polega na wzmożeniu wydzielania bogatego w enzymy soku trzustkowego. Występujący pod wpływem CCK skurcz pęcherzyka żółciowego, przy równoczesnym zwiotczeniu zwieracza bańki wątrobowo-trzustkowej (zwieracza Oddiego), powoduje przerzucenie żółci z pęcherzyka do dwunastnicy. Właściwości farmakologiczne CCK wykazują także małocząsteczkowe peptydy — podobnie do CCK. Wydzielanie gruczołowe i czynność motoryczną poszczególnych odcinków przewodu pokarmowego, czynność wątroby i trzustki, a także czynność układów regulujących procesy trawienne można pobudzać lub hamować za pomocą różnych leków działających ośrodkowo bądź obwodowo, pośrednio lub bezpośrednio. Wiele spośród związków działających na układ trawienny ma zastosowanie jako leki. Ze względu na swoistość działania zostały one ujęte w odpowiednie grupy działające na poszczególne odcinki układu trawiennego, na wątrobę i trzustkę.